Het sociaal plan ‘nieuwe’ stijl
Door: Patrick Hüngens
Bij de term ‘sociaal plan’ denken velen in eerste instantie ongetwijfeld aan regels die voorkomen dat er gedwongen ontslagen vallen. En aan regels die ervoor zorgen dat mensen het pand met opgeheven hoofd kunnen verlaten, wanneer gedwongen ontslagen onvermijdelijk zijn. Inclusief een appeltje voor de dorst natuurlijk. Dat klinkt vriendelijk, maar is de oplossing wel zo sociaal, als je er goed over nadenkt?
Wat is sociaal?
Een sociaal plan is meer dan een pakket regels dat ervoor zorgt dat mensen het bedrijf met een zak geld kunnen verlaten. Zie het eerder als een spoorboekje waarlangs het proces van ‘oud’ naar ‘nieuw’ moet verlopen. Het eindstation is een oplossing vinden voor mensen waarvoor geen plaats meer is in de nieuwe dienstregeling. Veel liever zoeken we een halte eerder in hetzelfde bedrijf een nieuw plekje.
Wonderlijk dus dat de ‘kwaliteit’ van een sociaal plan vaak wordt beoordeeld op basis van de grootte van de zak geld die je meekrijgt als je weg moet. Zeker in de huidige situatie van economische groei en krapte op de arbeidsmarkt vind ik het vreemd als er niet verder wordt gekeken naar mogelijkheden om mensen juist weg te sturen.
Voorkom kapitaalvernietiging
Zorg goed voor je werknemers. En raak ze niet op de makkelijkste manier kwijt (want dat is het wegsturen met een premie natuurlijk). Juist nu. Bovendien: de meeste mensen worden er niet gelukkiger van om thuis niets te zitten doen. Kortom: vertrekregelingen in sociale plannen zijn vaak kapitaalvernietiging in het kwadraat. Het kost de onderneming veel geld en de medewerker zit thuis zonder perspectief. De enige die lacht is de Belastingdienst! Hoezo ‘sociaal’ plan?
Investeer niet in zaken waar je als bedrijf niets meer aan hebt. Door aandacht te besteden aan persoonlijke ontwikkeling behoud je vaak waardevolle talenten in jouw organisatie.
Investeren in mobiliteit
Bedrijven en werknemersrollen veranderen constant. Investeer daarom constant in de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers om latere problemen te voorkomen. Kwaliteiten, kennis en vaardigheden blijven zo op peil. En je vergroot de kans dat je werknemers kunt behouden wanneer hun functie vervalt. Eigenlijk moet je er voortdurend voor zorgen dat je, mocht je niet anders kunnen dan grootscheeps ingrijpen, de vertrekregeling in een sociaal plan helemaal niet nodig hebt.
Mogelijkheden om werknemers verder te ontwikkelen
-
mobiliteitsdienstverband
-
loopbaancoaching
-
stages
-
outplacement
-
trainingen of opleidingen
Sociaal plan nieuwe stijl
Waar P&O reorganisaties vroeger aanvloog door met potlood en papier een nieuw harkje te tekenen, verlopen reorganisaties tegenwoordig organisch. Via een proces van trial and error ontwikkelt de organisatie zich continu. En medewerkers ontwikkelen mee. Het sociaal plan ‘oude stijl’ past daarom niet meer. Vervang het liever door sociaal beleid, waarbij je voortdurend controleert of de medewerker nog ‘aangesloten’ is. Zo kun je tijdig ingrijpen. En blijf je problemen voor.
