Beter samenwerken met de roos van Leary
Door: Susanty Nap
“Be the change you wish to see in this world.” Het is een van de bekendste uitspraken van Mahatma Gandhi – die hij grappig genoeg overigens nooit echt heeft uitgesproken. Het idee erachter: als jij jezelf verandert, verandert de wereld mee. En dat is nou net wat het interactiemodel de roos van Leary je leert. Dat werkt zo.
De roos van Leary is een communicatiemethode die ontstond uit psychologisch onderzoek naar gedrag tussen mensen. Het veronderstelt dat elk gedrag een vaste tegenreactie heeft. En je het gedrag van een ander daarmee kunt beïnvloeden door jouw eigen manier van doen aan te passen.
Werken aan samenwerken
Doet de bestuurder nooit wat jullie willen? Verloopt de samenwerking over het algemeen maar moeizaam? Het kan dan zin hebben om met behulp van de roos van Leary op gedragsniveau te kijken waar jullie communicatie spaak loopt. De roos van Leary bestaat uit twee assen. We gebruiken deze om je gedrag zo aan te passen dat het beter aansluit bij jouw doelen.
- De verticale as: dominant gedrag roept onderdanig gedrag op en vice versa. Dit zijn tegengestelde gedragingen.
- De horizontale as: ik-gedrag (gericht op de taak) roept ik-gedrag op. Wij-gedrag (gericht op de relatie) roept wij-gedrag op. Dit zijn vergelijkbare gedragingen.
Een situatie herbeleven
Om te kunnen werken aan wat er misgaat, moet je eerst weten waar de crux zit. Je kunt natuurlijk vertellen over die ene overlegvergadering die niet zo lekker liep, maar veel beter werkt het om de situatie te herbeleven. Als je een training bij ons volgt, spelen we daarom een zelf aangedragen casus na. Dat helpt om te voelen hoe het ook alweer was.
Een training met de roos van Leary is perfect wanneer jouw OR in het tweede jaar van jullie zittingstermijn zit. Je kent elkaar dan al een beetje en je hebt genoeg overlegvergaderingen gehad om patronen te herkennen.
Naar jezelf kijken
Door een situatie na te spelen, herinner je je beter wat er gebeurde. Je wordt bewust van bepaald gedrag op een bepaald moment. En vervolgens kun je met behulp van de roos van Leary strategisch voor ander gedrag kiezen, zodat de bestuurder tegenover je ook anders reageert. Houd er wel rekening mee dat reflecteren wat van je vraagt. Je moet naar jezelf willen kijken en je wordt geconfronteerd met je eigen belemmerende overtuigingen. Dat kan soms pijnlijk zijn.
Gedragsverandering
Het communicatiemodel helpt de samenwerking tussen OR en de bestuurder vooruit, maar werkt ook op teamniveau en zelfs op persoonlijk vlak. Je kunt dit interactiemodel op ontzettend veel manieren toepassen, waarbij het wel belangrijk is dat je blijft oefenen. Een gedragsverandering komt nooit vanzelf. Pak na elke overlegvergadering daarom een half uurtje om te reflecteren op jullie gedrag. Zo houd je elkaar bij de les.
